Νέο πλαίσιο για συνεταιριστικές επιχειρήσεις

Η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Ράνια Αντωνοπούλου | ICONPRESS/ΔΗΜΗΤΡΗΣ 

Τζώρτζης Ρούσσος

Με κυρίαρχο στόχο να καταφέρει η ελληνική οικονομία να εντάξει τις συνεταιριστικές επιχειρήσεις στην παραγωγική διαδικασία, η κυβέρνηση διά της αρμόδιας υπουργού εντείνει τις προσπάθειες να εμπεδωθεί η συνεταιριστική κουλτούρα της κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα.

Με τη συνέντευξή της στην «Εφ.Συν.» η αναπληρώτρια υπουργός Εργασίας, Ράνια Αντωνοπούλου, περιγράφει το νέο πλαίσιο λειτουργίας των συνεταιριστικών επιχειρήσεων και δηλώνει ότι μέσω αυτού θα μπορούν εργαζόμενοι να αναλάβουν τη λειτουργία των πτωχευμένων–εγκαταλελειμμένων επιχειρήσεων σε συνεταιριστική βάση.

Τέλος, ανακοινώνει την πρόθεση για σύσταση Ταμείου Κοινωνικής Οικονομίας.

• Πώς μπορεί να αποτελέσει μοχλό οικονομικής ανάπτυξης και ποια είναι τα πεδία δράσης της κοινωνικής οικονομίας;

Στην Ελλάδα της κρίσης με τα μεγάλα ποσοστά ανεργίας, ιδίως στη νεολαία, η κοινωνική οικονομία εμφανίζεται κυρίως σε τομείς υπηρεσιών, όπως ο τομέας της φροντίδας, στον επισιτισμό και γενικότερα στον αγροδιατροφικό τομέα, στις νέες τεχνολογίες και τον πολιτισμό.

Εχουμε διαπιστώσει ότι ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπάρχει για τις συνεταιριστικές επιχειρήσεις συλλογικού και παραγωγικού σκοπού, οι οποίες ουσιαστικά είναι συνεταιρισμοί εργαζομένων ή αλλιώς κολεκτίβες εργασίας.

Νέοι άνθρωποι, απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης που δεν μπορούν να μπουν στην αγορά εργασίας ή δεν θέλουν να μπουν με τους υπάρχοντες όρους, επιλέγουν να προχωρήσουν στη δημιουργία μιας ΚΟΙΝΣΕΠ, η οποία είτε είναι συναφής με το αντικείμενο των σπουδών είτε με κάποιο άλλο αντικείμενο.

Σήμερα στη χώρα μας δραστηριοποιούνται συνολικά 940 κοινωνικές συνεταιριστικές επιχειρήσεις.

Στρατηγικός μας στόχος είναι η ανάπτυξη συνεταιριστικών δομών σε όλους τους κλάδους της οικονομίας, όπως ο αγροτικός, η βιομηχανικός, ο τουριστικός, η ενέργεια.

Τα συνεταιριστικά εγχειρήματα μπορούν να αποτελέσουν μοχλό παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας.

Στην Ελλάδα της κρίσης παρατηρείται έντονα το φαινόμενο της πτώχευσης επιχειρήσεων ή ακόμα πιο συχνά της εγκατάλειψης επιχειρήσεων.

Είναι ανάγκη να υπάρξει το θεσμικό πλαίσιο που θα επιτρέπει τη λειτουργία των πτωχευμένων–εγκαταλελειμμένων επιχειρήσεων από τους εργαζόμενους σε συνεταιριστική βάση.

Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής, πριν από λίγες ημέρες, αποφάσισε τη διαμόρφωση ενός σύγχρονου και με αναπτυξιακό προσανατολισμό θεσμικού πλαισίου, το οποίο θα επιτρέπει την επαναλειτουργία πτωχευμένων και εγκαταλελειμμένων επιχειρήσεων.

Το Τμήμα Κοινωνικής Οικονομίας του υπουργείου Εργασίας έχει ήδη ξεκινήσει την καταγραφή ανενεργών βιομηχανικών υποδομών ώστε να μπορούν να επαναλειτουργήσουν.

• Γιατί να προσανατολιστεί κάποιος στη δημιουργία μιας συνεταιριστικής επιχείρησης και όχι στη σύσταση μιας ιδιωτικής εταιρείας;

Στην Ευρώπη και την Αμερική έχει διαπιστωθεί ότι οι συνεταιριστικές επιχειρήσεις είναι πιο ανθεκτικές στις οικονομικές κρίσεις.

Αυτό οφείλεται στο χαμηλό κόστος λειτουργίας τους, στο φτηνό παρεχόμενο προϊόν, καθώς δεν παρεμβάλλονται μεσάζοντες στη διαδικασία παραγωγής, αλλά και στην αλληλοϋποστήριξη που υπάρχει στις συνεταιριστικές επιχειρήσεις.

Από κει και πέρα υπάρχει και ένας άλλος σημαντικός λόγος για σύσταση συνεταιριστικής επιχείρησης, που είναι η επιθυμία να συμμετέχει κάποιος στην παραγωγική διαδικασία μέσα από δημοκρατικές και συλλογικές διαδικασίες.

• Πώς μπορεί να συσταθεί και να είναι βιώσιμη μια συνεταιριστική επιχείρηση;

Τα πρώτα βήματα μοιάζουν πολύ με αυτά που απαιτείται να κάνει μια επιχείρηση στην ίδρυσή της, γεγονός που σημαίνει ότι θα πρέπει να έχει ένα βιώσιμο business plan.

Στον βαθμό που καλύπτει λοιπόν κοινωνικές ανάγκες, απαιτείται να έχει κάνει μια διάγνωση των αναγκών σε τοπικό επίπεδο όπου πρόκειται να δραστηριοποιηθεί.

Οι επιχειρήσεις αυτές δεν απαιτούν μεγάλα κεφάλαια έναρξης, αλλά η βιωσιμότητά τους στηρίζεται κυρίως στην εργασία.

Κρίσιμο στοιχείο επίσης για τη βιωσιμότητά τους είναι η διασύνδεσή τους με άλλες συνεταιριστικές μορφές, καθώς έτσι δημιουργείται μια αλυσίδα παραγωγής και προώθησης που σε κανένα στάδιό της δεν μεσολαβεί η κερδοσκοπία.

Στην Ελλάδα της κρίσης έχει παρατηρηθεί ότι τέτοιου τύπου εγχειρήματα στηρίζονται πολύ από το κοινό, εφόσον γίνουν γνωστά.

• Ποιος είναι ο στρατηγικός σχεδιασμός της κυβέρνησης για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας;

Κεντρικός μας στόχος είναι η διεύρυνση του τομέα της κοινωνικής οικονομίας στην Ελλάδα, ώστε να καταφέρει να είναι ισότιμος με τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας και να συνεισφέρει σημαντικό μερίδιο του ΑΕΠ.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα, η Γαλλία και η Ισπανία, όπου οι δραστηριότητες της κοινωνικής οικονομίας καταλαμβάνουν ποσοστό μεγαλύτερο του 10% του ΑΕΠ τους.

• Σε ποιες θεσμικές παρεμβάσεις προχωράτε για την ανάπτυξή της;

Κατ’ αρχάς, τροποποιούμε τον νόμο 4019/2011 που διέπει τη λειτουργία των κοινωνικών συνεταιριστικών εγχειρημάτων, ώστε να ξεπεραστούν εμπόδια από την έως τώρα εφαρμογή του και να διευκολύνουμε την ανάπτυξη ενός εύφορου πεδίου που θα επιτρέπει την αυτόνομη εξέλιξη της κοινωνικής οικονομίας.

Η τροποποίηση του νομικού πλαισίου γίνεται με δημοκρατικές διαδικασίες, μέσα από τη διαβούλευση με τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας.

Γι’ αυτόν τον λόγο διοργανώνουμε δύο εκδηλώσεις δημοσιότητας και διαβούλευσης, στη Θεσσαλονίκη σήμερα (10 Δεκεμβρίου) και στην Αθήνα στις 17 του μήνα, όπου θα παρουσιάσουμε στους ίδιους τους φορείς της κοινωνικής οικονομίας τις παρατηρήσεις που ήδη έχουμε συγκεντρώσει και σκοπεύουμε, σε συνεργασία μαζί τους, να διαμορφώσουμε την τελική του μορφή του νέου νομικού πλαισίου.

Παράλληλα, έχουμε ξεκινήσει τις απαιτούμενες διαδικασίες για να προχωρήσουμε στην ενοποίηση της συνεταιριστικής νομοθεσίας.

Θέλουμε μέχρι τον Ιούνιο του 2016 να υπάρχει ένα ενιαίο νομοθετικό πλαίσιο, που θα ενσωματώνει τις διεθνείς συνεταιριστικές αρχές, θα ενοποιεί το νομικό και φορολογικό καθεστώς των επιμέρους συνεταιριστικών μορφών και θα είναι σαφές και κατανοητό από τους ενδιαφερόμενους.

Δημιουργούμε δομές υποστήριξης της κοινωνικής οικονομίας σε όλη την ελληνική επικράτεια, που θα περιλαμβάνουν συμβουλευτική και υποστήριξη σε όλα τα στάδια ίδρυσης και λειτουργίας των δομών κοινωνικής οικονομίας.

Θέλουμε ο καθένας που ενδιαφέρεται να δραστηριοποιηθεί στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας, σε όποιο μέρος της χώρας κι αν βρίσκεται, να μπορεί να απευθυνθεί στις δομές αυτές και με την κατάλληλη καθοδήγηση να τα καταφέρει.

Τέλος, επεξεργαζόμαστε σχέδια για τη χρηματοδοτική στήριξη των εγχειρημάτων, όχι μόνο με την κλασική μορφή επιδοτήσεων, αλλά κυρίως με τη διευκόλυνση στην πρόσβαση σε χρηματοδότηση.

Σε αυτό το πλαίσιο, θα συσταθεί το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας, όπως άλλωστε προβλέπεται στον ν. 4019/2011.

Το Ταμείο Κοινωνικής Οικονομίας θα αποτελέσει βασικό πυλώνα στήριξης των εγχειρημάτων κοινωνικής οικονομίας μέσα από τη δημιουργία μιας σειράς χρηματοδοτικών εργαλείων όπως μικροπιστώσεις, μικροδάνεια, επιδοτήσεις.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: